وزن و ابزار آن
محمود صادقی (علی محمد)
انواع ترازو
در حسن آباد ترازو و به زبان محلی «ترازی» انواع گوناگون داشت. بعضی انواع آن عبارت است از: ترازوی چرمی، ترازوی آهنی و قپان. چه بسا انواع دیگری نیز داشته است.
بارهای گندم، جو، پنبه و مانند آنها را با ترازوی چرمی می کشیدند یا اینکه با کیل اندازه گیری می کردند و در نهایت یکی از کیلها را می کشیدند و هرچه بود جمع می زدند. امروزه باسکول و ترازوهای دیجیتالی جای ترازوهای قدیم را گرفتند.
جنس کفه های ترازوی چرمی از پوست گاو دولایه است که وسط آن از کاه پر می کردند و سپس دولایه را به صورت گرد به هم می دوختند.
وسیله ی دیگر، قپان بود. قپان وسیله ای بود که در وسط چوبی قرار می دادند و به یک طرف چوب، بار وصل می کردند و یک نفر به عنوان قپان دار، سنگ را به طرف دیگر چوب آویزان می کرد و بدین وسیله وزن اشیاء به دست می آمد.
وزنها
یکی از واحدهای وزن «من» است که مقدار وزن آن در اماکن مختلف متفاوت است. «من تبریز» برابر با سه کیلوگرم است ولی در حسن آباد نشان دهنده دو وزن متفاوت است. اگر بگویند: «من کهنه» برابر با پنج کیلوگرم است و اگر بگویند: «من سنگ شا» مراد شش کیلوگرم است.
معمولا سنگها به این صورت به زبان محلی نام گذاری شده بود. بعنار (پنج مثقال)، دینار (ده مثقال)، ویست و بنج (200گرم)، ویست و بنج و ده نار(250گرم)، بانجا(300گرم)، بانجا و ده نار(350گرم)، هفتاد بنج(400گرم)، سا(500گرم)، سا ویست و بنج(750گرم)، سا و بنجاه(یک کیلو)، سه چرک(یک کیلو و نیم)، نیم من، نیم من و دینار، نیم من و بانجا، نیم من و سا،نیم من کهنه(دو کیلو و نیم)، نیم من شاه، یک من کهنه(پنج کیلو)، نیم سنگ شا(سه کیلو)، یک من سنگ شا(شش کیلو).
خواهشمند است کسانی که اطلاعات کاملتری دارند ما را راهنمایی کنند.
همراه: 09133655267
