روغن چراغ. کشاورزان در گذشته برای روشنایی محل کارشان ناچار به تهیه ی نوعی روغن چراغ بودند. به این منظور روغن را از دانه ی نوعی گیاه که در زبان محلی به آن ونجیر می گویند، می گرفتند. دانه ی این گیاه روغنی در پاییز هر سال به دست می آمد. دانه ها در لایه ای به ظاهر تیغ¬دار که در واقع تیغ ندارد بلکه شبیه تیغ است، قرار دارد. هسته¬ی سرشار از روغن را از داخل آن خارج کرده با هاون به خوبی می کوبیدند. سپس آن را در قابلمه یا دیگ بر آتش، به قدری داغ می کردند تا تبدیل به مایع شود. این مایع همان روغن چراغ بود.
حدود پنجاه گرم آن را در چراغ موشی کوچک یا پیه سوز می ریختند. سپس فتیله ای از جنس پنبه درون آن گذاشته سر دیگرش را از آن آویزان می کردند. با آتش زدن آن روشنایی مورد نیاز به دست می آمد.
بنا به گفته ی سالمندان، هیچ کس دچار چشم درد و عوارض پوستی نمی شد به علت این که نوعی گیاه بود که از آن به عنوان دارو استفاده می کردند.
کم کم در سال 1333 نفت جایگزین دانه های روغنی و هیزم شد. امروزه این گیاه برای درمان بیماری های پوستی و برای تهیه ی سرمه از روغن آن، در حسن آباد در حد کم کشت می شود.
محمود صادقی
