دستجردوکی، محمدعلی بن محراب. بنا به گفته ی حاج میرزامحمد صادقی از قول پدرش: طایفه ی محرابی ها بسیار مردم متدین و باتقوا بودند که تا چند سال پیش، زینب علی محراب در درچه ی اصفهان زندگی می کرد و همان جا از دنیا رفت.
در کتاب خانه ی فیض مهدوی در کرمانشاه نسخه ی خطی فقهی بغیة الطالب فی معرفة المفروض والواجب نگه داری می شود که کاتب آن محمدعلی بن محراب دستجردوکی است. وی در ماه شوال 1219ق/1183ش این رساله را استنساخ کرده است.
با توجه به این که جای دیگری در ایران به نام دستجردوک سراغ نداریم و دیگر آن که محمدعلی محراب هنوز هم در دستجردوک نامی آشنا است، می توان گفت که کاتب این نسخه اهل حسن آباد بوده است.
در گزارش مربوط به این نسخه که به سال 1393ق باز می گردد، می خوانیم:
مجموعة فیها:
1 ـ الوجیزة (درایة ـ عربی) تألیف: الشیخ بهاء الدین محمد بن الحسین العاملی (1030)
2 ـ أصالة الصحة (فقه ـ عربی) تألیف: المولی محمد باقر بن محمد أکمل الوحید البهبهانی. (1206)
3 ـ الإجماع (أصول ـ عربی)
4 ـ الاجتهاد والأخبار (أصول ـ عربی) تألیف: المولی محمد باقر بن محمد أکمل الوحید البهبهانی.
5 ـ بغیة الطالب فی معرفة المفروض والواجب (فقه ـ عربی) تألیف: الشیخ جعفر بن خضر الجناجی صاحب کشف الغطاء (1227).
* الرسائل الأربع الأولی کتبها محمد بن میرزاحسن بن آقا رستم بن زین البیک، یوم الخمیس العشر الثالث من شهر صفر 1233 أوان تحصیل الناسخ فی الکاظمیة فی دار متصلة بالصحن الشریف. الکتاب الخامس کتبه محمدعلی بن محراب الدستجردوکی، یوم الجمعة من شهر شوال 1219. (مجله‌ی تراثنا، ش 9، ص 48 و ش 62، ص 135 ـ 136)
بعد از یافت شدن مشخصات اثر فوق، بر آن شدیم تا برای شناخت و معرفی شخصیت برجسته محمدعلی محراب دستجردوکی تحقیقات بیشتری انجام دهیم. ابتدا موضوع را با حضرات حاج سید هدایت الله مسترحمی و حاج شیخ محمدعلی سعادت ـ از سرشناسان شهر ـ در میان گذاشتیم که خوشبختانه آنها نیز در برابر سؤالات ما پاسخ دادند که قبلا نام او را از زبان استادان خود شنیده اند ولی اطلاعی از جزئیات نداشتند.
سپس با تحقیق از سالمندان دستجردوک به این نتیجه رسیدیم که سال های قبل طایفه ای با لقب «محرابی ها» در دستجردوک زندگی می کردند که بعد از اسم هرکدام از آنها، مانند نام های خانوادگی در شناسنامه، کلمه ی «محراب» آمده بود مانند حسین علی محراب و زینب علی محراب. این دو نفر تا چند سال قبل از انقلاب در دستجردوک زندگی می کردند که به تهران و تعدادی دیگر به کشور عراق مهاجرت نمودند.
مسجد کوچکی در جنب مسجد امام زمان(عج) در دستجردوک وجود داشت که در سال 1384 شمسی توسط شهرداری به منظور گسترش کوچه های دستجردک به کلی خراب شد. پیش از تخریب، مردم به این مسجد «مسجد مندلی محراب» یا همان «محمدعلی محراب» می گفتند که به احتمال زیاد مؤسس این مسجد خود محمدعلی محراب بوده است. زیلوهای این مسجد به مسجد امام زمان(عج) انتقال یافت که نام مسجد محراب در آن بافته شده است.
همچنین پارچه ای قدیمی به نخل عزاداری حسینیه ی دستجردوک بسته که بر روی آن نوشته شده: «واقف ام کلثوم آقا بابا محراب دستجردوکی».
اینها اطلاعاتی اندک در مورد طایفه و هویت اولیه ی شخصیت محمدعلی محراب می باشد. با توجه به این که ایشان کاتب کتابی بااهمیت در فقه نیز می باشد، نقش و جایگاه مهم او را می توان حدس زد که نیازمند تحقیق و تفحص بیشتر در باره ی شخصیت علمی او است.
همان گونه که نسل جدید هیچ گونه آشنایی با نام این شخصیت نداشت، چه بسا اشخاص دیگری باشند که به دلایل گوناگون اسم و یاد آنها پنهان مانده و همت بلند فرهنگ دوستان منطقه را می طلبد که در شناخت افراد، هم دیگر را یاری کنند. در اینجا از همه ی عزیزانی که اطلاعاتی از این خاندان بویژه شخص محمدعلی محراب دارند، خواهشمند است در اختیارمان قرار دهند.
حسن صادقی
